To bardzo częste pytanie, jakie zadają osoby zainteresowane pozyskaniem funduszy. Z wersją alternatywną: mam pomysł taki-a-taki, potrzebuję finansowania, gdzie je szukać?

Generalnie, istnieją dwa sposoby przeszukiwania zasobów Internetu w celu znalezienia odpowiedniego konkursu – albo patrząc na strony instytucji ogłaszających konkursy, albo przeglądając witryny funduszy w ramach które finansowane są dane działania.
Oczywiście, najlepiej jest połączyć obydwa podejścia, mając jednocześnie świadomość, że niektóre nabory odnajdzie się wówczas dwukrotnie – na stronie instytucji organizującej konkurs, oraz na stronie odpowiedniego funduszu, z którego pochodzą dane środki.
Należy też podkreślić, że obok dysponowania środkami finansowymi, podmioty te pełnią również inne funkcje związane z zarządzaniem odpowiednimi obszarami, zbieraniem danych, wsparciem doradczym, itd.

Do głównych podmiotów należą:

– Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości – agencja wspierająca rozwój gospodarczy, w szczególności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, poprzez m. in. projekty innowacyjne, na ekspansję zagraniczną oraz rozwój zasobów ludzkich. Pomoc udzielana w formie dotacji, głównym adresatem są przedsiębiorcy.
– Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – agencja finansująca projekty dotyczące badań naukowych o znaczeniu wdrożeniowym, pozwalające na wprowadzanie innowacji w firmach, NGO oraz samorządach. Dysponuje zarówno pulą środków unijnych (wcześniej Programy Operacyjne Innowacyjna Gospodarka, Innowacyjny Rozwój, aktualnie – Fundusze Europejskie na Nowoczesną Gospodarkę), jak i krajowych (np. programy strategiczne). W ramach NCBR funkcjonuje Krajowy Punkt Kontaktowy, wspierający polskie aplikacje do programu Horyzont Europa – o którym niżej. Pomoc udzielana w formie dotacji, głównym adresatem są przedsiębiorcy, w drugiej kolejności – jednostki naukowe.
– Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – jednostka dysponująca środkami w zakresie ekologii, adaptacji do zmian klimatu, ochrony środowiska, zarówno ze środków unijnych, jak i krajowych. Funkcjonuje również sieć Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, które dysponują środkami na rozwiązywanie bardziej lokalnych problemów. Pomocy udziela zarówno w formie dotacji jak i pożyczek. Głównymi adresatami są jednostki samorządu terytorialnego i przedsiębiorcy.
– Agencja Badań Medycznych – finansowanie komercyjnych i niekomercyjnych badań klinicznych oraz badań wyrobów medycznych, jak również badania populacyjne, analityczne i epidemiologiczne. Instytucja specyficzna, dotychczas nieoperująca środkami unijnymi, a finansowana w ramach środków krajowych, w tym odpisu ze składki NFZ, w związku z czym posiadająca specyficzne dla siebie reguły aplikowania i rozliczania środków. Pomoc udzielana w formie dotacji, głównym adresatem są podmioty lecznicze oraz przedsiębiorcy.
– Strony internetowe poszczególnych ministerstw – warto również sprawdzić strony internetowe ministerstwa zajmującego się interesujących nas obszarem, w szczególności w części „Komunikaty”, „Aktualności” i w Biuletynie Informacji Publicznej. Zazwyczaj środki krajowe, adresaci i zakres zróżnicowany.

W zakresie funduszy, należy zwrócić uwagę na poniższy katalog możliwości.

Aktualne programy w zakresie funduszy europejskich w Polsce (perspektywa 2021 – 2027):
– Fundusze Europejskie na Nowoczesną Gospodarkę (FENG)
– Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat Środowisko (FEnIKS)
– Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS)
– Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy (FERC)
W przypadku powyższych funduszy, ich nazwy dobrze odzwierciedlają zakresy możliwych do finansowania przedsięwzięć.
– Regionalne Fundusze Operacyjne (RPO)
Każde województwo ma własny RPO, obejmujące różne obszary z zakresu odpowiedzialności władz samorządowych.

Ogólnounijne:
– Horyzont Europe – program finansowania badań i innowacji w Europie.
– Program LIFE – obejmuje ochronę środowiska, odpowiedź na zmiany klimatu, ekologię.
– Digital Europe – dotyczy transformacji cyfrowej
– Creative Europe – dla sektora kultury i kreatywnego
– European Social Fund Plus – polityka społeczna, inwestycje w kapitał ludzki
Zazwyczaj kierowane są do dużych konsorcjów o zróżnicowanym składzie. Nieliczne możliwości dla małych konsorcjów lub osób fizycznych. Finansowane projekty powinny mieć znaczenie ponadnarodowe.

Regionalne:
– Interreg – programy wspierające współpracę i rozwój ponadnarodowych regionów w Europie. Zwykle obejmują obszary przygraniczne.
– Fundusz Wyszehradzki – wzmacnianie współpracy pomiędzy Polską, Czechami, Słowacją i Węgrami

Podany wyżej przegląd nie jest z pewnością kompletny i wyczerpujący, w szczególności w zakresach specyficznych sektorów, pozwala jednak na szybki przegląd możliwości finansowania.

Należy też zwracać uwagę na ogłaszane harmonogramy naborów, w których można się zapoznać z planami w ramach poszczególnych funduszy i instytucji. Harmonogramy zazwyczaj są ogłaszane pod koniec roku na kolejny rok lub na samym początku roku, ale następnie mogą być wielokrotnie aktualizowane.